بررسی روایاتِ نفی صفات از ذات الهی و دلالت های آن
Authors
abstract
برخی از مهم ترین مسائل کلامی و فلسفی در حوزۀ اسماء و صفات به ماهیّت وجودی و تکوینی صفات و رابطۀ آن با ذات الهی باز می گردد. این مسائل که گاه ذیل عنوان کلی «توحید صفاتی» دسته بندی می شوند، در هستی شناسی دینی اهمیّت بسیار دارند و به ویژه در برهه ای از تاریخ، مجادلات فراوانی را دربارۀ شرک و توحید در میان اندیشمندان مسلمان برانگیخته اند. این گونه مباحث را در اصطلاح، مباحث وجودشناختی صفات می نامند. این نوشتار قصد آن دارد نشان دهد که بررسی روایت های فراوان در این زمینه روشنگر نفی صفات از خداوند بوده، گویای مخلوق بودن اسما و صفات الهی است. به دیگر سخن، «صفت» دربارۀ خداوند به معنای «نشانه» به کار رفته است و موصوف بودن خداوند تنها به این معناست که حق تعالی این مخلوقات را صفت و نشانۀ خویش قرار داده، نه چیزی بیش از آن. بنابراین، اسماء و صفات [همگی] مخلوق اند و مقصود از آنها همان «الله» تعالی است که اختلاف سزاوار او نیست.
similar resources
بررسی روایاتِ نفی صفات از ذات الهی و دلالتهای آن
برخی از مهمترین مسائل کلامی و فلسفی در حوزۀ اسماء و صفات به ماهیّت وجودی و تکوینی صفات و رابطۀ آن با ذات الهی باز میگردد. این مسائل که گاه ذیل عنوان کلی «توحید صفاتی» دستهبندی میشوند، در هستیشناسی دینی اهمیّت بسیار دارند و بهویژه در برههای از تاریخ، مجادلات فراوانی را دربارۀ شرک و توحید در میان اندیشمندان مسلمان برانگیختهاند. اینگونه مباحث را در اصطلاح، مباحث وجودشناختی صفات مینامند. ای...
full textذات و صفات الهی از نگاه ابنسینا و غزالی
از نظر ابنسینا،ادراک کنه ذات باریتعالی محال است زیرا عقل آدمی از پی بردن به کنه ذات خداوند ناتوان است.امّا شناخت ذات از طریق شناخت وجهی از وجوه ذات که در قالب شناخت اسماء و صفات خداوند خواهد بود،ممکن است.ابنسینا صفات خداوند را عین ذات او میداند.وجود صفات واجب تعالی و ارتباطی که میان این صفات با ذات وجود دارد از مباحث قابل توجه در بحث خداشناسی است که هم در قالب صفات فعل و هم در قالب صفات ذات ...
full textلزوم و لازمههای نفی تعطیل و تشبیه از ذات خدا برپایه قرآن و روایات
بیشتر پندارها، نگرهها و نظریههای مطرح دربارۀ وجود و نحوۀ وجود خداوند، یا مبتلا به عارضه تعطیل هستند یا آلوده به تشبیه. در این میان، برپایه قرآن و روایات، تنها رویکرد صحیح، اثبات بدون تشبیه (نفی همزمان تعطیل و تشبیه) است. لازمههای نفی تعطیل عبارتند از: اقرار به وجود خداوند و اقرار به کمالات خداوند. لازمههای اصلی نفی تشبیه نیز عبارتند از: بیهمتایی خداوند در تعقلناپذیری، تصورناپذیری، قیاسن...
full textتأملی نو در نظریه عینیت ذات و صفات الهی
Critical investigation of Identity of essence and attributes of GodThe quality of the relationship between essence and attributes of God is one of the most important issues among islamic thinkers. One of the most important theories in this field is the theory of Identity of essence and attributes of God that divided in turn into two branches,I mean, external identification and conceptual ...
full textبررسی دلالت برهان نظم بر صفات الهی
پرسش اصلی این تحقیق این است: آیا میتوان صفات الهی را با استفاده از برهان نظم اثبات کرد؟ دربارۀ میزان دلالت برهان نظم بر وجود خداوند باید گفت: این برهان از طریق وجود نظم در عالم وجود ناظم را اثبات میکند. افزون بر این، این برهان با تمسک به وحدت رویۀ مشهود در سراسر عالم، توحید ناظم عالم را نیز اثبات میکند. این برهان علم الهی را اثبات می کند، اما، از اثبات علم ذاتی عاجز است، زیرا اثبات صفت علم ب...
full textبررسی و نقد دیدگاه قاضی سعید قمی در نفی اتّصاف ذات خداوند به اسماء و صفات
قاضی سعید قمی از معدود متفکران شیعی است که به شدّت با اتّصاف ذات خداوند به اسماء و صفات مخالفت ورزیده و بدینترتیب به سمت تنزیه محض خداوند کشیده شده است. وی با تأکید بر تباین خداوند و مخلوقات و نفی هر گونه سنخیّتی میان آنها و با برداشتی عرفی و لغوی از معنای اسم و صفت به تبیین مدّعای خود پرداخته است. این عارف متألّه، دیدگاه خود را مقتضای تبعیت از پیامبران الاهی (ع) و احادیث و روایات ائمه اطهار(ع) ق...
full textMy Resources
Save resource for easier access later
Journal title:
نقد و نظر (فصلنامه علمی پژوهشی فلسفه و الاهیات)Publisher: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم
ISSN
volume 19
issue 73 2014
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023